ارتباط اعدامها با تحولات سیاسی در ایران
آمار
بر اساس گزارشها از منابع رسمی ایران در سه هفته گذشته ۳۸ نفر در شهرهای مختلف اعدام شدهاند. علاوه بر این تعداد منابع غیر رسمی و نهادهای حقوق بشری از دستکم ۴۴ اعدام اعلام نشده خبر میدهند. بدین ترتیب در سه هفته بعد از انتخابات ریاست جمهوری در ایران دستکم ۸۲ نفر اعدام شدهاند.
بیشتر کسانی که در ایران اعدام میشوند اتهامشان قاچاق مواد مخدر است. طبق گزارشهای سالانه سازمان حقوق بشر ایران بین ۷۰ تا ۸۰ در صد اعدامها بر اساس اتهامات مربوط به مواد مخدر صورت گرفته است.
مقامات حکومت ایران بارها از مبارزه بر علیه قاچاق بین المللی موادمخدر به عنوان دلیل اصلی بالا بودن آمار اعدامها یاد کردهاند.
این در حالیست که سازمان حقوق بشر ایران و دیگر نهادهای حقوق بشری بر این باورند که حکومت ایران از اعدام به عنوان ابزاری برای ایجاد ترس و وحشت در جامعه برای نگاه داشتن قدرت استفاده میکند.
سازمان حقوق بشر ایران تحقیقاتی را در زمینه ارتباط اعدام و تحولات سیاسی در ایران آغاز کرده است. قسمتی از نتایج این تحقیقات در این گزارش ارائه میشود. در این گزارش نگاهی کردهایم به آمار ماهانه اعدامهای رسمی در مدت زمان بین سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۳ میلادی و ارتباطشان با رویدادهای سیاسی در ایران.
این واقعیت که در نمودار بالا نیز ملاحظه میشود، نشان میدهد که پائینترین آمار اعدام متعلق به یک تا دوهفته حول و حوش انتخابات ریاست جمهوری و مجلس میباشد. در یک ماه قبل و یک ماە بعد از انتخابات آمار اعدامها نسبتا بالاست. بالاترین تعداد اعدامها مربوط به نیمه دوم ماه ژوئن و ماه ژوئیه (نیمه دوم خرداد و تیر ماه) میباشند. این دوران مصادف است با سالگرد قیام دانشجوئی و ایامی که بیم اعتراضات مردمی وجود دارد. بالاترین آمار اعدام ماهیانه در مدت زمان بین سالهای ۲۰۰۷ و ۲۰۱۳ میلادی مربوط به ماه ژوئیه ۲۰۰۹ (تیر ماه ۱۳۸۸)، یعنی همزمان با اعتراضات پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸، میباشد. ماه ژانویه ۲۰۱۱ (بهمن ماه ۱۳۸۹) نیز یکی از بالاترین آمار اعدام ماهانه را دارد.
آمار اعدامهای اعلام شده در ایام عید نوروز و ماه رمضان پایین، اما در ایام کریسمس و سال نو میلادی نسبتا بالاست.
سازمان حقوق بشر ایران تا چند ماه دیگر نتیجه این تحقیقات را در گزارش مفصلی منتشر خواهد کرد.
محمود امیری مقدم سخنگوی سازمان حقوق بشر ایران با یادآوری این نکته که این گزارش فقط با احتساب اعدام هایی که توسط رسانههای رسمی ایران اعلام شده اند، تهیه شدە است، گفت: به نظر میرسد که ارتباط معنی داری بین رویدادهای سیاسی کشور و روند اعدامها در ایران وجود دارد و انتخاب زمان اجرای احکام اعدام هماهنگ شده و به صورت غیر تصادفی است. این تحقیقات نشان میدهند که زمانی که در کشور بیم اعتراضات مردمی میرود آمار اعدامها بالا و زمانی که توجه جامعه جهانی رو به ایران است آمار اعدامها کمتر می شود.
در مورد روند اعدامها در رابطه با انتخابات امیری مقدم گفت: " پائین بودن آمار اعدامهای اعلام شده در یک یا دو هفته قبل از انتخابات میتواند تلاش حکومت برای ایجاد فضای باز برای افزایش مشارکت مردم در انتخابات و مرتبط با توجه جامعه جهانی به ایران در این ایام و حضور خبرنگاران خارجی در کشور باشد. البته طبق این گزارش آمار اعدامها در ماه قبل و بعد از انتخابات بالاتر از معمول میباشد.