کمک به جهان برا ی دس ت یا بی به توقف اعدا م

بر 20 اکتبر 2020

مجمع عمومی سازمان ملل متحد هشتمین قطعنامه برای توقف مجازات اعدام را در روز 16 دسامبر سال 2020 با 123 رأی موافق تصویب کرد.

ائتلاف جهانی در سال 2007 یکی از مهمترین تصمیمات تاریخی خود را اتخاذ کرد: حمایت از قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای استمهال (توقف در استفاده از) مجازات اعدام به عنوان گامی به سوی لغو جهانی این مجازات.

استمهال به معنی تعلیق موقت اجرای اعدام و به ندرت صدور احکام مجازات اعدام است. استمهال موقتی است و اغلب به اراده یک تصمیم گیرنده کلیدی مانند (رئیس جمهور، وزیر دادگستری …) بستگی دارد. در صورتی که، الغا همانطور که در قانون آمده است دائمی است.

قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل حتی برای کشوری که از آن طرفداری می کند از نظر قانونی لازم الاجرا نیست، اما از اهمیت نمادین زیادی برخوردار است. این قطعنامه توسط دموکراتیک ترین ارگان ملل متحد، جایی که هر کشور عضو سازمان ملل یک رای دارد، به تصویب رسیده است. در نتیجه این قطعنامه به تقویت تأثیر بین المللی لغو مجازات اعدام و تشریح پویایی جهانی آن، که از اهمیت ویژه ای برای جوامع لغوکننده مجازات اعدام برخوردار است، کمک می کند. یک رأی مثبت به قطعنامه ممكن است كشورهایی را كه هنوز مجازات اعدام را لغو نکرده اند، تشویق كند تا در راستای تعهد خود در مورد لغو این مجازات در قانون اقدام نمایند.

استفاده از مجازات اعدام عزت انسان را تضعیف می کند

در اواخر قرن بیستم چندین مرتبه تلاش برای تصویب قطعنامه ای علیه مجازات اعدام در مجمع عمومی سازمان ملل بی نتیجه مانده بود.

اما شرایط در سال 2007 متفاوت بود؛ زیرا گرایشی برای لغو جهانی مجازات اعدام آغاز شده بود. دو سوم کشورهای جهان مجازات اعدام را لغو کرده و یا اجرای آن را متوقف کرده بودند و تعداد اعدام ها هر سال کاهش یافت. زمان آن فرا رسیده بود كه اكثريت كشورها را تشويق كنیم تا اين اصل را كه “استفاده از مجازات اعدام تضعيف كننده كرامت انسان است” قبول کنند و “از تمام كشورهايي كه هنوز مجازات اعدام را ادامه می دهند بخواهیم تا با دورنمای لغو مجازات اعدام آن را تعلیق نمایند”.

افزایش حمایت

این تصمیم همچنین آغاز اولین کار تبلیغاتی بین المللی ائتلاف جهانی را مشخص کرد که در آن کشورها و سازمان های بین المللی را هدف قرار داده بود. ائتلاف جهانی با اختصاص روز جهانی علیه مجازات اعدام در سال 2007 به این موضوع، در تلاش برای تصویب این قطعنامه مشارکت فعال نمود. ائتلاف بیش از 160،000 امضا را در یک دادخواست جمع آوری و با 105 کشور لابی کرد. قطعنامه با حمایت 104 کشور عضو سازمان ملل در 18 دسامبر 2007 پذیرفته شد. این در حالی بود که 54 کشور رای مخالف و 29 کشور رای ممتنع دادند.

ائتلاف جهانی در سال های 2008 ، 2010 ، 2012 ، 2014 ، 2016 ، 2018 و 2020، کارزار افزایش حمایت از قطعنامه جدید و حصول اطمینان از اجرای آن را رهبری کرد. رأی گیری سال 2008 نشان دهنده حمایت روزافزون کشورها از توقف مجازات اعدام بود: در این رای گیری، 106 کشور رأی موافق، 46 کشور رأی مخالف و 34 کشور رأی ممتنع دادند. در سال 2010 کشورهای بیشتری از این قطعنامه حمایت کردند: اینبار 109 کشور رأی موافق، 41 کشور رأی مخالف و 35 کشور رأی ممتنع دادند. در سال 2012، قطعنامه با 111 رأی موافق، 41 رأی مخالف و 34 رأی ممتنع از حمایت بیشتری برخوردار شد. این قطعنامه در سال 2014 با 117 رأی موافق، 37 رأی مخالف، 34 رأی ممتنع و 5 رای غایب با حمایتی قویتر پذیرفته شد.  این حمایت مهم در سال 2016 با 117 رأی موافق، 40 رأی مخالف، 31 رأی ممتنع و 5 رأی غایب تغییر چندانی به خود ندید. این قطعنامه در سال 2018 با 121 رأی موافق، 35 رأی مخالف، 32 رأی ممتنع و 5 رأی غایب به نقطه عطف خود رسید. سرانجام، در سال 2020، این قطعنامه با رکورد 123 رأی موافق، 38 رأی مخالف، 24 رأی ممتنع و 8 رأی غایب تصویب شد.

جنبش لغو مجازات اعدام از سال 2007 تا کنون همواره بزرگ و بزرگتر شده است. کشورهای زیادی مجازات اعدام را در قانون یا در عمل لغو کرده اند و یا استفاده از مجازات اعدام محدود کرده اند، مهلت بیشتری در مورد اعدام ها اعمال شده و پیشنهادهای لغو مجازات اعدام از قوانین کشورها در سراسر جهان چند برابر شده است.

منابع