مدافعان شجاع حقوق بشر ایران و مبارزه آنها علیه مجازات اعدام
آسیا
مردم سراسر جهان 10 اکتبر را به عنوان روز جهانی مبارزه با مجازات اعدام مشخص کردند. امسال برای ما در سازمان عفو بین الملل سال بسیار مهمی است، زیرا 40 سال از زمانی که سازمان برای اولین بار در سال 1977 مبارزه برای لغو مجازات اعدام در سراسر جهان را آغاز کرد، میگذرد.
از آغاز این کمپین تا امروز، کشورهائی که از مجازات اعدام استفاده می کنند، اندک اندک به یک اقلیت محدود شده و تنها تبدیل شده اند. در واقع، از سپتامبر 2017، بیش از دو سوم کشورها در سراسر جهان مجازات اعدام در قانون و یا در عمل لغو کرده اند.
با این همه، درحالیکه دنیا از مجازات اعدام در حال دور شدن است، ایران هر ساله صدها نفر را اعدام می کند و به لحاظ آمار اعدام سالانه، بعد از کشور چین دومین کشور جهان به شمار می آید. سازمان عفو بین الملل در سال 2015 نزدیک به 1000 اعدام و در سال 2016 حداقل 567 فقره اعدام را در ایران تایید و به ثبت رسانده است.
جنبش داخلی علیه مجازات اعدام
تعهد و پافشاری مقامات ایرانی در استفاده از مجازات بی رحمانه و غیر قابل برگشت اعدام، برای همگان شناخته شده
است، اما آنچه کمتر شناخته شده، داستان جنبش رو به رشد داخلی در برابر مجازات اعدام در ایران و مدافعان شجاع حقوق بشر در قلب این جنبش است.
این مردان و زنان در مقابل همه ناملایمات ایستاده اند تا کشورشان را با قوانین بین المللی حقوق بشر و استانداردهای مجازات اعدام همراه کرده و دیدگاه خود را برای یک جامعه انسانی که در آن هیچ جایگاهی برای مجازات اعدام وجود ندارد، تحقق بخشند. این موضوع از دید مقامات پنهان نمانده است.
در سال 2013، چندین مدافع برجسته حقوق بشر در ایران، کمپین لغو گام به گام مجازات اعدام که در زبان فارسی به لگام معروف شده است را راه اندازی کردند. در پاسخ، مقامات سرکوب ها را برای جلوگیری از حرکت آنها تشدید کردند.
مدافعان حقوق بشر برای فعالیت علیه مجازات اعدام در زندان به سر می برند
مقامات ایرانی افرادی را که در جنبش "لغو مجازات اعدام" در کشور حضور دارند، مورد آزار و اذیت قرار داده و اغلب آنها را با اتهام هایی مانند «تهدید امنیت ملی» یا «ضدیت با اسلام» زندانی کرده اند. در بیانیه های رسمی و احکام دادگاه، کمپین و اعتراضات مسالمت آمیز علیه مجازات اعدام به عنوان اقدامی "غیر اسلامی" توصیف شده است.
در سال 2016، نرگس محمدی، مدافع برجسته حقوق بشر و رئیس اجرایی مرکز مدافعان حقوق بشر، به 16 سال حبس محکوم شد، که 10 سال از آن به دلیل فعالیتهای ایشان در لگام بود. «شواهد و مدارکی» که علیه وی در دادگاه مورد استفاده قرار گرفت، شامل سخنرانی علیه مجازات اعدام و شرکت در تجمعات خارج از زندان ها در حمایت از خانواده های زندانیان محکوم به اعدام می باشد. نرگس محمدی به دلیل وضعیت بیماری و سلامت جسمی نیاز به مراقبت های ویژه پزشکی دارد که نمی تواند آنها را در زندان دریافت کند و مقامات حاضر به انتقال او به بیمارستانی خارج از زندان اوین تهران نیستند.
همچنین بخشی از محکومیت 13 ساله آقای عبدالفتاح سلطانی، وکیل برنده جایزه حقوق بشر و یکی از بنیانگذاران مرکز مدافعان حقوق بشر، که در زندان اوین به سر می برد، به علت فعالیت های صلح آمیز وی علیه مجازات اعدام در ایران است. در طی محاکمه او "مشارکت در پروژه پایان دادن به مجازات اعدام برای افراد زیر سن قانونی" و "سخنرانی های او علیه مجازات اعدام به عنوان یک عمل خشونت آمیز" به عنوان "تبلیغات ضد اسلامی" و "جنگ روانشناختی علیه سیستم " توصیف شده اند. عبدالفتاح سلطانی از ابتدای دوران حبس خود در سپتامبر 2011، در شرایطی بد و بدون دسترسی به مراقبت های مناسب پزشکی نگهداری شده است.
آتنا دائمی یکی دیگر از مبارزین علیه مجازات اعدام است که در یک محاکمه ناعادلانه به دلیل اتهاماتی از جمله "تجمع و برنامه ریزی علیه امنیت ملی" و "تبلیغ علیه نظام"، به مدت 7 سال محکوم و در زندان اوین به سر می برد. محکومیت وی صرفا به دلیل فعالیت های مسالمت آمیز حقوق بشری از جمله پست گذاشتن در شبکه های اجتماعی فیسبوک و توییتر در انتقاد از مسئولین برای آمار بالای اعدام و همچنین توزیع جزواتی علیه مجازات اعدام می باشد. آتنا دائمی پس از یک اعتصاب غذای طولانی مدت در اوایل سال جاری در اعتراض به آزار و اذیت خانواده اش، از دسترسی به مراقبت های پزشکی تخصصی محروم شد. در اوایل ماه سپتامبر او پس از اینکه از پوشیدن دستبند در هنگام دریافت مراقبت های پزشکی در بیمارستان امتناع کرد، از جراحی فوری کیسه صفرا محروم شد.
آرش صادقی و گلرخ ابراهیمی ایرایی، زوج فعال حقوق بشر نیز برای فعالیت های صلح آمیز خود از جمله مخالفت با مجازات اعدام، در زندان اوین به سر می برند. آرش صادقی به خاطر فعالیت هایی مانند پیوستن به لگام به 19 سال زندان محکوم شده است. گلرخ ابراهیمی ایرایی پس از نوشتن داستانی تخیلی دربارۀ عمل وحشتناک سنگسار که یک روش اعدام برای کسانی است که در ایران به زنا محکوم می شوند، درحال گذران دو سال و نیم زندان است. آرش صادقی نیز علیرغم این که از ماه ژانویه به دلیل اعتصاب غذای 71 روزه به شدت بیمار بوده، از دسترسی به مراقبت های تخصصی پزشکی در خارج از زندان محروم است.
سایر مدافعان حقوق بشر که به دلیل فعالیتهای مرتبط با لغو مجازات اعدام، مورد آزار و اذیت قرار گرفته و زندانی شدند شامل محمد ملکی و امید علی شناس از بنیانگذاران لگام می باشند. محمد ملکی از سپتامبر 2011 ممنوع الخروج شد و امید علی شناس که به هفت سال زندان محکوم شده بود به شرط سکوت و توقف فعالیت های حقوق بشری خارج از زندان آزاد شد.
فعال حقوق اقلیت ها محکوم به مرگ شد
مدافعان حقوق بشر در ایران نه تنها توسط سیستم عدالت کیفری کشور به دلیل مبارزه برای پایان دادن به مجازات اعدام آزار و اذیت می شوند، بلکه بعضی از آنها خود در انتظار اعدام به سر می برند. محمد علی عموری، فعال حقوق اقلیت عربی اهواز، از سال 2012 در انتظار مجازات اعدام است. صدور حکم اعدام برای او به دلیل فعالیت های صلح آمیز ایشان در "گروه حقوق فرهنگی الهوار" که در حال حاضر منحل شده و او یکی از بنیانگذاران این گروه بود می باشد. فعالیتهای او شامل ترویج فرهنگ و هویت عربی از طریق برنامه های شعرخوانی، کلاس های زبان و جلسات کتاب خوانی، و تلاش برای اصلاح نگرش های تبعیض آمیز نسبت به زنان و دختران در ایران بود.
بارقه ای از امید
علیرغم سرکوب بی رحمانه مدافعان حقوق بشر، جنبش رو به رشد لغو مجازات اعدام در ایران و فعالیت ادامه دار
بسیاری از مدافعان شجاع حقوق بشر، بارقه هایی از امید را ایجاد کرده که افکار عمومی درباره این موضوع به تدریج تغییر خواهد کرد و مقامات ایرانی تا ابد قادر به سرکوب مطالبه مردم برای تغییر نخواهند بود.
مقامات باید به جای ادامه دادن به این قتل عام سالانه، به روند جهانی علیه مجازات اعدام پیوسته و به این شکل از مجازات شنیع و غیرانسانی یک بار برای همیشه پایان دهند.
تا زمانی که این آرزو به واقعیت تبدیل نشده، سازمان عفو بین الملل در کنار مدافعان شجاع حقوق بشر در ایران به مبارزه و حمایت از حق زندگی ادامه خواهد داد.
به ما کمک کنید در کنار مدافعان حقوق بشر ایران بایستیم
سازمان عفو بین الملل از سپتامبر 2017 کمپینی را برای پایان دادن به سرکوب مدافعان حقوق بشر ایران آغاز کرد. اکنون با امضای دادخواست ما و ارسال توییت در پایین، از ایران بخواهیم مجازات مدافعان حقوق بشر برای فعالیت های مسالمت آمیز حقوق بشری از جمله فعالیت علیه مجازات اعدام را متوقف کند.
